مطالعه سازگاری رشد و نمو و پتانسیل دارویی و زینتی مریم گلی کبیر (Salvia sclarea) در شرایط اقلیمی مشهد

مریم گلی گیاهی است متعلق به خانواده نعنائیان که از روزگاران قدیم در مجموعه گیاهان دارویی مورد توجه خاص بوده و امروزه اسانس گونه‌های مختلف آن در صنایع داروسازی، عطرسازی و فرآورده‌های بهداشتی- آرایشی و نیز به‌عنوان طعم‌دهنده در صنایع غذایی و نوشیدنی کاربردهای مهمی دارد. این پژوهش به‌منظور بررسی سازگاری این گیاه به شرایط کشت شده و پتانسیل‌سنجی آن به‌منظور استفاده دارویی و زینتی انجام شد. بذور وحشی این گیاه ابتدا در گلدان جهت رشد اولیه کاشته شد و پس از رشد اولیه، نشاها در مرحله 8-6 برگی به زمین اصلی انتقال یافتند. کلیه ویژگی‌های فنولوژیک گیاه طی مراحل مختلف رشد گیاه ثبت شد. بوته‌ها در نیمه اول تیرماه وارد فاز زایشی شدند و برخی شاخص‌ها در مرحله گل‌دهی (ارتفاع گیاه، طول و قطر برگ، تعداد برگ، تعداد ساقه گل‌دهنده، ارتفاع گل‌آذین و ماندگاری گل بر روی بوته) بررسی شد. همچنین اجزای اسانس در مرحله گلدهی کامل توسط دستگاه GC و GC-MS مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که این گیاه سازگاری خوبی جهت کشت و کار و اهلی کردن در شرایط آب و هوایی مشهد دارد. گیاهان در مرحله گلدهی کامل دارای بیشترین میزان اسانس بوده و مهم‌ترین اجزای اسانس شامل، لینالول (03/30 درصد)، لینالیل استات (08/23 درصد) و آلفا ترپینئول (13/11 درصد) بود. همچنین به‌دلیل زیبایی برگ و گل‌های این گیاه و وجود عطر فراوان در مرحله گل‌دهی و عدم نیاز به شرایط خاص جهت پرورش و مقاومت به شرایط نامساعد به‌نظر می‌رسد که گیاه بسیار مناسبی جهت کشت و کار و همچنین کشت در فضای سبز با هدف زینتی می‌باشد.